Tasarımda hem analiz modellerinin hazırlanması ve analiz sonuçların değerlendirilmesinde hem de detay çizimlerinin oluşturulmasında yardımcı programlardan sıklıkla yararlanılır.

Tasarımda yardımcı programların başlıca kullanım amaçları şunlardır:

  1. Analiz giriş bilgilerinin kontrollü ve sistematik bir şekilde hazırlanması: Tasarım aşamasının ilk adımı olan ön boyutlamada sıklıkla yardımcı pratik programlara ihtiyaç duyulmaktadır. Örneğin ilk analiz modeli kurulmadan önce, taşıyıcı eleman kesitlerinin boyut mertebeleri bu yardımcı programları ile hesaplanıp ileri hesaplar için altlıklar hazırlanabilir. Bunun dışında ise özellikle şekil değiştirmeye göre tasarım için gerekli malzeme ve eleman tanımlarının hazırlanması aşamasında excel programları verilerin hazırlanması önemli kolaylıklar sağlamaktadır.
  2. Analiz ve tasarım çıktılarının değerlendirilmesi: Her ne kadar giriş bilgilerin hazırlanması aşamasında yardımcı programların faydası olsa da, genel olarak sonuçların değerlendirilmesinde bu programlara daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır. Analiz programlarının sistem ve eleman tasarım sonuçları çok kapsamlı çıktılardan oluşmaktadır. Bunlar, görsel diyagram, tablolar ve txt çıktıları olarak verilebilmektedir. Fakat bu sonuçların değerlendirmesi çeşitli sebeplerden dolayı pek de kolay değildir. Örneğin, bilgilerin istenilen şekilde açık ve anlaşılır şekilde düzenlenmemiş olmaması, incelemenin çok fazla zaman gerektirmesi, yoğun ve karmaşıklık sonuçlar yüzünden inceleme yapan mühendisin hata yapma riskinin yüksek olması, sonuçların yönetmelik ve mühendislik tasarım ihtiyaçlarının tamamını kapsamaması sebebiyle, değerlendirmede zorluklar oldukça fazladır. Bu gibi sorunların önemli bir bölümünden kurtulmak için gene yardımcı programlar hazırlanarak sistematik ve hızlı değerlendirmeler yapılabilir.
  3. Uygulama Çizimlerinin Hazırlanması: Ne kadar detaylı ve ileri hesaplar yapılmış olsa da mühendislik hizmetlerinin son ürünü olan uygulama çizimleri hem davranış hem de uygulanabilirlik bakımından iyi değilse, yapmış olduğumuz çalışmaların pek bir kıymeti kalmamaktadır. Bu sebeple çizimlerin kalitesi çok önemlidir. Maalesef paket programların vermiş olduğu çizimler bu ihtiyaçları pek karşılayamamaktadır ve üzerinde çok fazla düzenleme yapılmasını gerektirmektedir. İşte bu maksatla, ihtiyaca özel, uygulama ihtiyaçlarını karşılayabilecek yardımcı programları geliştirilmektedir. Bu programlar sayesinde kapsamlı çizimler, parametrik bir şekilde uygulama kalitesinden ödün vermeyerek hızlı ve kontrollü bir şekilde hazırlanabilmektedir. Genel olarak bu programlar, dünyada çok yaygın bir şekilde kullanılan AutoCAD programı içerisinde çalışan ara programlar olarak tasarlanmaktadır. Bu programlar nitelikli mühendislik hizmetlerinin verilmesi için önemli bir yere sahiptir. Unutulmamalıdır ki, çizimlerin hazırlanması mühendislik hizmetlerinde içerisinde, özel olarak ilgi ve emek gösterilmesi gereken çok önemli bir iştir.

Yukarıda özetlenen 3 temel konu hakkında edinilmiş tecrübelerin paylaşılması ve bu kapsamda çalışmalar yapmak isteyen meslektaşlarımızın yararlanması için, IMO Tasarım Mühendislerine Yönelik Eğitim Seminerleri kapsamında sunum hazırlanmıştır. Bu sunum, bu kadar kapsamlı bir konuda, sadece giriş bilgisi edinmek, ilgili olanların nereden başlayabileceği hakkında fikir edinmesi ve yapılmış örneklerin niteliklerini görülebileceği detayda oluşturulmuştur. Sunuma aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

Sunum:  Tasarimda_Yardimci_Yazilimlarin_Gelistirilmesi.pdf

Mühendisler, tasarım kararlarının verilmesi aşamasında ve son ürün olarak çizimlerin hazırlanmasında genellikle hazır programlardan yararlanmaktadır. Bunların yeterli olmadığı durumlarda veya daha kontrollü, nitelikli ve uygulama ihtiyaçlarını karşılayacak çalışmaların yapılabilmesi için ise yardımcı programların geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Mertebe Mühendislik